Anayasa Mahkemesi üyesi Engin Yıldırım, “13 Ekim 2020 günü, Twitter hesabından, Anayasa Mahkemesi binasının fotoğrafını paylaşmak suretiyle, “IŞIKLAR YANIYOR” başlıklı tweet atmıştır. 28 Şubat Darbe sürecine gönderme yapan bu tweetini, kamuoyundan gelen yoğun tepkiler üzerine silmiş, tweet hesabını da kapatmıştır.
Anayasa Mahkemesi üyesi Engin Yıldırım, bu tweetin “28 Şubat darbe sürecindeki Genelkurmay Başkanlığının ışıklarıyla ilgisinin olmadığını” öne sürse de, bu tweetin askeri darbe tehdidi olduğu açıktır. Bu tweeti okuyan herkesin anlama özürlü olmadığı gibi, Anayasa Mahkemesinde on yıldır hâkimlik yapan birinin, bu tweetin ne anlama geldiğini bilmemesi mümkün değildir.
Türkiye’nin en önemli mahkemelerinden biri olan Anayasa Mahkemesinde görev yapan bir hâkim, hükümeti darbeyle tehdit edemez. Milletin hak ve özgürlüklerini korumakla görevli bir mahkeme üyesinin, hak ve özgürlüklerin tamamını askıya alan bir rejime gönderme yapması kabul edilemez. Engin Yıldırım’ın kamuoyundan özür dilemesi, Anayasa Mahkemesinin sarsılan itibarını onarmaya yetmez. Engin Yıldırım derhal istifa etmelidir. Anayasa Mahkemesinde görev yapmaya devam ettiği sürece, Anayasa Mahkemesinin bütün kararları zan ve tartışma konusu olacaktır. Kendiliğinden istifa etmediği takdirde, Anayasa Mahkemesi, 15 Temmuz darbe teşebbüsünden sonra yaptığı gibi, gereğini yapmalıdır.
Anayasa Mahkemesi üyesi Engin Yıldırım bu tweetiyle, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinin Enis Berberoğlu ile ilgili kararına cevap vermektedir. Her şeyden önce, böyle bir yetkiye sahip değildir. Anayasa Mahkemesini, Anayasa Mahkemesi başkanı yokluğunda başkan vekili temsil eder. Anayasa Mahkemesini temsil görevi olmayan birinin, Anayasa Mahkemesinin ve İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinin vermiş olduğu kararları, sosyal medya hesabında tartışma konusu yapması, “kişisel bir tasarruf” olarak nitelendirilemez.
Bir mahkeme kararının propagandası, o kararı veren mahkeme üyelerine düşmez. Mahkemeler kararlarıyla konuşur. Mahkeme kararlarının itibarını da mahkemenin statüsü değil, içeriği belirler. Mahkemelerin görev ve yetkileri kanunla belirlenmiştir. Hiçbir mahkeme, başka bir mahkemenin görevine ve yetkisine müdahale edemez. Buna Anayasa Mahkemesi de dahildir. Anayasa Mahkemesi adli yargının üstü olmadığı gibi; adli yargı da Anayasa Mahkemesinin astı değildir. Anayasa Mahkemesi, bireysel başvurularda, ihlali tespitle yetinir. Eğer ihlal iddiası, herhangi bir mahkemenin bir kararına/işlemine dayanıyorsa, “yerindelik denetimi” yapamaz. Bu ihlali giderme, ilgili kuruma/mahkemeye aittir.
2010 yılında yapılan Anayasa değişikliğinin ana sebebi, siyasetin (milli iradenin) Anayasa Mahkemesinin vesayetinden kurtarılması, hâkim ve savcıların da HSYK vesayetinden kurtarılmasıdır. Bu kurumlarda yapılan köklü değişiklilere ve geniş kapsamlı tasfiyelere rağmen, bu tasfiyelerin yeterli olmadığı anlaşılmaktadır. Anayasa Mahkemesi üyelerinden birinin hükümeti darbeyle tehdit etmesi, akılla izanla izah edilecek bir durum değildir. 2010 yılında, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ü, bu şahsı Anayasa Mahkemesi üyeliği için kimlerin yönlendirdiği açıklanmalıdır.
Türkiye’nin, son dönemde çok yönlü bir saldırı altında bulunduğu, dışarıdan yapılan saldırılara, içerideki unsurların destek verdiği tartışma konusu değildir. Türkiye ciddi bir tehdit altında iken, bu saldırıların özgürlük kapsamında değerlendirilemeyeceği açıktır. Amerika için El-Kaide ne ise, Türkiye için de FETÖ, DAEŞ, PKK terör örgütleri aynıdır. Türkiye’nin, terör örgütleriyle haklı mücadelesini destekliyoruz. Türkiye’nin, darbe dönemlerinin karanlığına dönmemesinin yolu, millet adına görev yapan kamu kurumları başta olmak üzere, toplumlum bütün kesimlerinin birlikte hareket etmesidir. Yüksek Mahkemelerin de bu haklı mücadelede sorumluluk üstlenmesini bekliyoruz.
Av. Necati CEYLAN
Uluslararası Hukukçular Birliği Genel Sekreteri
